Indexatie | Begroting 2024

Indexatie

Op 14 december 2022 hebben Provinciale Staten de wijziging van de Financiële verordening 2021 vastgesteld. In die verordening is in artikel 4.43 de wijze van indexatie opgenomen. De praktische uitwerking daarvan is vastgelegd in de Uitvoeringsnota indexatiebeleid, die GS hebben vastgesteld en die ter kennisname met PS is gedeeld. In de onderstaande tabel staan de te hanteren indexen met bron of berekeningswijze genoemd.

Indexen kunnen voorspellend zijn of op basis van definitieve cijfers. Het CPB maakt ramingen van indexcijfers naar de toekomst (prospectief). Daarentegen publiceert het CBS indexcijfers op basis van definitieve cijfers (realisatie, retrospectief). Een voorbeeld van een retrospectief index is de GWW. Voor een retrospectieve index moet dus een inschatting worden gemaakt van de ontwikkeling in de toekomst.

Welke indexen waarvoor en welke bron		Bron
Landelijke Bijdrage-Index (LBI) LBI volgt onafhankelijk de kostenontwikkeling van de sector uitgesplitst naar voertuig en brandstof type. De uitsplitsing Bussen - Diesel wordt het meeste toegepast in onze concessies (en wordt daarom gebruikt bij de prognose). Prognose percentage voor T+1 wordt ook gebruikt voor de resterende jaren.	Openbaar vervoer	DOVA
42/43: Grond-, weg- en waterbouw (GWW) GWW heeft alleen een historische index, we gaan nu uit van het gemiddelde van de afgelopen 3 jaar. Bij het opstellen van de kadernota (T+1) is dit het gemiddelde over de periode januari (T)-(T-3) Voorbeeld: voor de Kadernota 2024 wordt het gemiddelde berekent over het verschil tussen januari 2023 en januari 2020. Prognose percentage voor T+1 wordt ook gebruikt voor de resterende jaren.*	Exploitatie Beheer & Onderhoud Investeringen Beheer & Onderhoud Infra Natuur Recreatie Gebouwen (fz)	CBS retrospectief
Prijs overheidsconsumptie: beloning werknemers (PO:bw) Dit is de gemiddelde stijging van de lonen en salarissen van de collectieve sector exclusief een voortschrijdend gemiddelde van de jaarlijkse incidentele loonstijgingen. Verzamelde bijlagen met lange reeksen t/m T + 4 (MLT) waarbij het percentage voor het 4^de jaar ook wordt gebruikt voor het 5^de jaar	Loonontwikkeling formatie incl. pensioenpremies	CPB Maart raming
Nationale consumentenprijsindex (CPI) De gemiddelde prijs op jaarbasis van een pakket goederen en diensten Verzamelde bijlagen met lange reeksen t/m T + 4 (MLT) waarbij het percentage voor het 4^de jaar ook wordt gebruikt voor het 5^de jaar	Opcenten motorrijtuigenbelasting (baten)	CPB Maart raming
Gewogen index van 1/3 (CPI) en 2/3 (PO:bw) Deze index wordt gehanteerd voor het bepalen van het bedrag wat uit de stelpost gehaald wordt Verzamelde bijlagen met lange reeksen t/m T + 4 (MLT) waarbij het percentage voor het 4^de jaar ook wordt gebruikt voor het 5^de jaar	Subsidies Omgevingsdiensten	CPB Maart raming
Prijs overheidsconsumptie, netto materieel (imoc) Dit is de gemiddelde stijging van de prijzen van de netto materiële consumptie van de collectieve sector (zie ook toelichting op definitie van collectieve sector). De netto materiële consumptie is gelijk aan de som van de lopende aankopen van goederen en diensten (bijvoorbeeld kosten van energie, huisvesting, kantoorartikelen, uitzendkrachten), de afschrijvingen (bijv. die op infrastructuur, gebouwen, wagenpark en computers) en de verkopen (bijv. schoolgelden, reinigingsrechten, verkopen sociale werkplaatsen, vergoeding van de EU voor het innen van de invoerrechten, bouwleges en verhuur van schoolgebouwen door gemeenten aan het bijzonder onderwijs). Verzamelde bijlagen met lange reeksen t/m T + 4 (MLT) waarbij het percentage voor het 4^de jaar ook wordt gebruikt voor het 5^de jaar	Resterende budgetten incl. ICT	CPB Maart raming

Welke indexen voor welke onderwerpen en wat wordt er niet geïndexeerd
Exploitatie
Om te bepalen welk bedrag nodig is op de stelpost wordt de volgende indeling gehanteerd;

Niet indexeren:

De kapitaallasten, (inzet van) bestemmingsreserves, overlopende passiva en voorzieningen
Lasten die gedekt worden uit een specifieke bijdrage van een derde, denk aan een rijksbijdrage (SPUK)

Te indexeren:

De resterende lasten met hun specifieke indexen

Investeringen

In afwachting van het investeringsbeleid worden nu alleen de kredieten voor de periode T tot en met T+5 geïndexeerd voor dat deel van het krediet waar nog onderhanden werk voor moet worden uitgevoerd.

Te hanteren indexen voor de Begroting 2024

Indexen		Bron	2024	2025	2026	2027	2028
Exploitatie
Openbaar vervoer	Landelijke Bijdrage-Index (LBI)	DOVA	4,0%	4,0%	4,0%	4,0%	4,0%
Beheer & Onderhoud	Grond-, weg- en waterbouw (GWW)*	CBS april 2023	8,2%	4,9%	4,9%	4,9%	4,9%
Loonontwikkeling	Prijs overheidsconsumptie: beloning werknemers	CPB maart 2023	4,7%	5,4%	4,5%	3,9%	3,9%
Resterende budgetten	Prijs overheidsconsumptie, netto materieel (imoc)	CPB maart 2023	3,9%	1,6%	1,6%	1,6%	1,6%
Mrb en leges	Nationale consumentenprijsindex (cpi)	CPB maart 2023	3,1%	2,5%	2,4%	2,3%	2,3%
Subsidie-index	2/3 Loonontwikkeling en 1/3 imoc	CPB maart 2023	4,4%	4,1%	3,5%	3,1%	3,1%
Investeringen
Alle	Grond-, weg- en waterbouw (GWW)*	CBS	8,2%	4,9%	4,9%	4,9%	4,9%

* In de Uitvoeringsnotitie indexatiebeleid is opgenomen dat de index voor het jaar T+1 (2024), ook wordt gehanteerd voor de jaren daarna. In de door PS vastgestelde Kadernota 2024 is voorgesteld om daarvan af te wijken, en voor de jaren 2025 en verder het indexatiepercentage vanuit de Begroting 2023 vast te houden. De verklaring hiervoor is dat in het 3-jarig gemiddelde de extreme prijsstijgingen van de achterliggende twee jaren (door corona en de oorlog in Oekraïne) onevenredig zwaar meetellen. De laatste indexcijfers laten zien dat de stijging afvlakt.