Begrotingssaldo
In bovenstaande grafiek worden de standen van het begrotingssaldo weergegeven. De vaste lijnen geven het totale begrotingssaldo (incidenteel en structureel samen) weer. De blauwe lijn geeft het laatst vastgestelde P&C product weer (de Kadernota), de gele lijn geeft het bijgestelde beeld na deze begroting. Het relatief grote verschil wordt mede bepaald door bijstellingen vanuit de Najaarsnota zoals de verwerking van de Meicirculaire 2023 (inclusief meerjarige effecten). De Najaarsnota betreft een nog niet vastgesteld P&C-product en is daarom niet ter vergelijk meegenomen.
Om te bepalen of er sprake is van een reëel en structureel begrotingsevenwicht moet er gekeken worden naar het structureel begrotingssaldo. De stippellijnen geven het structurele begrotingssaldo weer. Voor de bepaling van het structurele begrotingssaldo worden de incidentele baten en lasten, waaronder alle reserve mutaties, uitgesloten. Het structurele begrotingssaldo laat daarmee zien of er in een jaar meer of minder structurele lasten zijn ten opzichte van de structurele baten. Dit is in overeenstemming met de richtlijnen vanuit de BBV (Besluit Begroten en Verantwoorden) die alle reserve mutaties ziet als incidenteel.
Door het reëel ramen en plannen van de onderhoudswerkzaamheden binnen Ambitie 2 (structurele lasten) ontstaat een grillig beeld in het structurele begrotingssaldo (de groene stippellijn). Dit grillige beeld ziet u niet terug in het totale begrotingssaldo (gele en blauwe lijn) omdat in het totale begrotingssaldo de dekking voor deze structurele werkzaamheden komt uit de (incidentele) inzet van egalisatiereserves.
In het coalitieakkoord is opgenomen dat de gesloten systemen worden afgeschaft. Bij de begroting van 2025 zullen we voorstellen aanleveren met een zorgvuldige uitwerking, met voldoende waarborging van beheer, onderhoud en vervanging. Een mogelijke oplossing voor die waarborging is het instellen van een voorziening voor groot onderhoud. Omdat het storten en onttrekken aan een onderhoudsvoorziening als structureel wordt gezien door de BBV zal het grillige beeld worden afgevlakt. Vooruitlopend op de mogelijke instelling van een onderhoudsvoorziening hebben we voor de jaren na 2027 in beeld gebracht, met de donkerblauwe stippellijn in de grafiek hierboven, hoe het structurele begrotingssaldo er in dat geval uit zou zien.
Een voorbeeld van de invloed van groot onderhoud op het structureel begrotingssaldo is het dal dat in 2037 te zien is in de groene stippellijn. Dit betreft het groot onderhoud voor de tunnel in de RijnlandRoute. Om dit onderhoud te kunnen betalen wordt er elk jaar een bedrag gereserveerd in de egalisatiereserve. Het reserveren in eerdere jaren is niet zichtbaar in de groene stippellijn. In de donkerblauwe stippellijn is het dal door groot onderhoud niet te zien omdat de dekking komt uit de onderhoudsvoorziening in plaats van de egalisatiereserve.
Algemene reserve
Na verrekening van bovenstaand begrotingssaldo van € 0,2 mln negatief bedraagt de Algemene reserve € 289,8 mln, waarvan een Bufferreserve Weerstandscapaciteit van € 42,3 mln. Daarmee bedraagt de vrij te besteden Algemene reserve € 247,5 mln bij Begroting 2024. Deze reserve is noodzakelijk om tekorten in het begrotingssaldo en de €150 mln uit het coalitieakkoord in de toekomst op te vangen.